W ostatnim czasie obserwujemy niepokojący trend wzrostowy cen energii elektrycznej na polskiej giełdzie energii. Ceny prądu osiągającoraz wyższe poziomy, co musi niepokoić zarównoprzeciętnych odbiorców energii w gospodarstwach domowych, jak i przedsiębiorców. Wysokie ceny energii uderzają boleśnie w portfele Polaków i wpływają na wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego wartoprzyjrzeć się bliżej temu zjawisku.
Czy ceny energii elektrycznej rosną?
Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna - zdecydowanie tak. Jeszcze w 2021 roku średnia cena energii elektrycznej dla firm na rynkuspotowym nie przekraczała 250 zł za MWh. Tymczasem pod koniec 2022 roku ceny osiągnęły ponad 1000 zł za MWh, a na początku2023 roku przekroczyły już 1500 zł za MWh. To oznacza ponadsześciokrotny wzrost cen w ciągu zaledwie kilkunastu miesięcy. Prognozy na najbliższe miesiące również nie napawają optymizmem.
Jakie są obecne stawki za energię na giełdzie?
Aktualnie ceny energii elektrycznej na Towarowej Giełdzie Energii wynoszą około 1600-1650 zł za MWh w kontraktach z dostawą w pierwszym kwartale 2023 r. Jeszcze na początku 2022 roku było to około 250-300 zł za MWh. Przez cały 2022 rok obserwowaliśmy systematyczny wzrost stawek, który dodatkowo przyspieszył po agresji Rosji na Ukrainę. Obecnie jesteśmy świadkamihistorycznie wysokich cen energii na polskiej giełdzie.
Dlaczego ceny energii elektrycznej rosną?
Na gwałtowny wzrost cen energii elektrycznej wpływ ma kilka czynników. Przede wszystkim są to:
- Wojna w Ukrainie i kryzys geopolityczny - odcięcie dostaw taniego gazu z Rosji
- Wysokie ceny uprawnień do emisji CO2
- Wzrost cen węgla i gazu na rynkach światowych
- Niedobory mocy wytwórczych i rekordowy popyt na energię
- Spekulacje na rynku energetycznym
- Polityka klimatyczna UE
Kiedy nastąpił największy wzrost cen energii na giełdzie?

Największe wzrosty cen energii elektrycznej obserwowaliśmy w drugiej połowie 2022 roku. We wrześniu 2022 średniomiesięczna cena przekroczyła 1000 zł za MWh, by w grudniu sięgnąć poziomu ponad 1500 zł. Rok 2023 przyniósł dalsze wzrosty. Szczególnie drastyczny był styczeń 2023, gdy w kontraktach rocznych notowania osiągnęły blisko 1800 zł za MWh. Był to efekt m.in. embarga na import węgla z Rosji.
Jakie czynniki wpływają na wzrost ceny energii elektrycznej?
Do najważniejszych czynników wpływających obecnie na wzrost cen energii elektrycznej na polskiej giełdzie zaliczyć można:
- Wojnę w Ukrainie - odcięcie od tanich surowców z Rosji
- Rekordowo drogie uprawnienia do emisji CO2 sięgające nawet 100 euro za tonę
- Wysokie ceny węgla i gazu na rynkach światowych
- Rosnący popyt na energię przy niedoborach mocy wytwórczych
- Spekulacje na rynku energii i wykupowanie kontraktów przez dużych odbiorców
- Zielona polityka klimatyczna UE i transformacja energetyczna
Jakie są prognozy cen energii elektrycznej na najbliższe miesiące?
Prognozy analityków na najbliższe miesiące nie napawają optymizmem. Eksperci spodziewają się utrzymania wysokich cen energii rzędu 1500-2000 zł za MWh przynajmniej do końca 2023 roku. Możliwe są dalsze podwyżki w okresach szczytowego zapotrzebowania, np. zimą. Perspektywy obniżek są nikłe i uzależnione od uspokojenia sytuacji geopolitycznej oraz powrotu tańszych surowców na rynek. Jednak w najbliższych miesiącach należy liczyć się ze sporymi wahaniami i dużą zmiennością cen energii elektrycznej na polskiej giełdzie.
Gdzie można sprawdzić aktualne notowania cen energii na giełdzie?
Aktualne notowania cen energii elektrycznej na polskiej giełdzie TGE publikowane są na stronie internetowej tge.pl w zakładce Rynek Dnia Następnego. Można tam znaleźć ceny energii z podziałem na poszczególne godziny doby oraz kontrakty terminowe z dostawą w kolejnych kwartałach i latach. Notowania uaktualniane są na bieżąco. Dzięki temu każdy zainteresowany może śledzić zmiany cen energii elektrycznej na polskiej giełdzie.
Jak zabezpieczyć się przed rosnącymi cenami energii elektrycznej?
Aby zabezpieczyć się przed wysokimi cenami energii, warto:
- Zawrzeć kontrakt terminowy na zakup energii po określonej cenie
- Renegocjować umowy z dostawcami energii
- Inwestować w OZE i magazyny energii
- Podnosić efektywność energetyczną i ograniczać zużycie prądu
- Stosować elastyczne taryfy i cenniki
- Korzystać z możliwości redukcji akcyzy na energię w firmach energochłonnych
Podsumowując, wysokie ceny energii elektrycznej na polskiej giełdzie to obecnie fakt. Należy liczyć się z utrzymaniem wysokich stawek przynajmniej do końca 2023 roku. Warto zawczasu podjąć kroki, by zminimalizować negatywne skutki drogiej energii dla domowych budżetów oraz firm.
Podsumowanie
Rosnące ceny energii elektrycznej na polskiej giełdzie to złożone zjawisko związane z sytuacją geopolityczną, wysokimi kosztami uprawnień do emisji CO2 oraz napiętym bilansem podaży i popytu na rynku energii. Wysokie ceny prądu uderzają w budżety gospodarstw domowych oraz firmy, dlatego warto podejmować działania oszczędnościowe i inwestycyjne, by zminimalizować skutki drogiej energii. Sytuacja prawdopodobnie ulegnie poprawie wraz ze stabilizacją na rynkach surowców i rozwojem niskoemisyjnych źródeł wytwarzania.